Nr. 39 De kruisiging
1625, Utrecht, Museum Catharijneconvent
IRR
Pieter Lastman
De kruisiging, 1625 gedateerd
Utrecht, Museum Catharijneconvent, inv./cat.nr. StCC s43
De kruisiging laat op bepaalde plaatsen lijnen zien – waarschijnlijk betreft het verfcontouren – die niet in het oppervlak voorkomen, bijvoorbeeld bij de rechterpols van Christus of de onderrand van de horizontale kruisbalk aan de rechterzijde. In deze verfcontouren loopt onder de lendendoek van Christus de vorm van de linkerheup door en hiermee wordt dus, net als vaker het geval is bij Lastmans ondertekening in krijt, de anatomie voorbereid om er de kleding correct omheen te vormen.1
Tijdens het aanbrengen van de picturale lagen komen kleine veranderingen voor. De armen en handen van Christus zijn bijvoorbeeld iets verschoven, de linker iets naar links en de rechter iets naar rechts, terwijl de muis van de rechterduim is verkleind. Op de kruisbalk boven het hoofd van Christus zijn in verf vormen zichtbaar die moeilijk te duiden zijn. Bij Maria Magdalena leek haar rok aanvankelijk door te lopen tot onder de mantel van Johannes. Of een iets schuin lopende verticale vorm in de kleding van Johannes wijst op een verworpen tweede kruis, is niet met zekerheid te zeggen. Hoewel op bescheiden schaal, is er ook in dit geval sprake van een zoeken naar de juiste weergave.
IRR-detail